Bảo quản vắc xin là gì? Kho lạnh bảo quản vắc xin cần đạt những tiêu chí nào?

Quy trình bảo quản vắc xin đóng một vai trò cực kỳ quan trọng. Việc lưu trữ và vận chuyển vắc-xin theo đúng quy trình sẽ bảo vệ tối đa chất lượng của vắc-xin, đồng thời đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất cho người được tiêm chủng. Bài chia sẻ từ Nguyễn Hoàng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này

Nhiệt độ bảo quản vắc xin thường ở mức nào? 

Trong quá trình vận chuyển và bảo quản vắc xin, việc này luôn được thực hiện bằng cách sắp xếp và đặt trong các thiết bị đặc biệt như thùng lạnh xe tải đông lạnh, phích vắc-xin, hòm lạnh, tủ lạnh, kho lạnh… Tổng hợp tất cả những thiết bị này tạo thành dây chuyền lạnh để bảo quản vắc xin. Việc kiểm tra nhiệt độ là điều quan trọng, được thực hiện hai lần mỗi ngày: một lần vào buổi sáng và một lần vào buổi chiều trước khi kết thúc ngày làm việc. Điều này cũng áp dụng cho cả ngày làm việc và ngày nghỉ để đảm bảo rằng nhiệt độ bảo quản vắc xin luôn nằm trong khoảng từ +2 đến +8 độ C. 

Nếu nhiệt độ bảo quản vắc-xin thấp hơn mức cho phép (dưới +2 độ C), cần phải điều chỉnh nhiệt độ để tăng lên. Điều này đặc biệt quan trọng với những vắc-xin nhạy cảm với nhiệt độ thấp, như bạch hầu, ho gà, uốn ván DPT, DT, Td, uốn ván, viêm gan B, vắc-xin 6 trong 1 DPT-VGB-Hib… Trong trường hợp nhiệt độ quá thấp dưới +2 độ C, cần kiểm tra xem vắc-xin có bị hỏng do đông băng hay không. Nếu chỉ thị đông băng báo hiệu vắc-xin có thể đã bị hỏng do đông băng, “nghiệm pháp lắc” sẽ được thực hiện để xác định liệu vắc-xin này có cần bị hủy bỏ hay không. Sau khi đông băng, nếu vắc-xin hiển thị hiện tượng dung dịch vẩn đục hoặc xu hướng cặn ở dưới đáy lọ sau khi lắc, thường thì vắc-xin sẽ bị hủy bỏ do không đảm bảo chất lượng.

Nếu nhiệt độ bảo quản vắc xin quá cao (trên +8 độ C), cần phải điều chỉnh nhiệt độ để làm cho tủ lạnh lạnh hơn. Trong trường hợp nhiệt độ không duy trì ổn định trong khoảng +2 độ C đến +8 độ C, vắc-xin cần được bảo quản ở nơi khác cho đến khi tủ lạnh được sửa chữa để đảm bảo nhiệt độ bảo quản vắc xin đúng theo quy định. 

Các phương pháp bảo quản vắc-xin phổ biến 

Bảo quản vắc-xin và dung môi trong dây chuyền lạnh

Việc bảo quản vắc xin là một quá trình quan trọng, cần tuân thủ các quy định và yêu cầu cụ thể để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của vắc-xin. Dưới đây là những quy định và thủ tục liên quan đến bảo quản vắc-xin trong dây chuyền lạnh: 

Yêu cầu bảo quản

1. Vắc-xin cần được bảo quản trong dây chuyền lạnh từ khi sản xuất đến khi sử dụng, và ở nhiệt độ thích hợp cho từng loại vắc-xin, theo quy định của nhà sản xuất và hồ sơ đăng ký lưu hành với Bộ Y tế. Nhiệt độ bảo quản thích hợp là từ +2 đến +8 độ C.

2. Kho bảo quản vắc xin phải tuân thủ các quy định về thực hành tốt bảo quản thuốc, đảm bảo điều kiện an toàn và chất lượng.

Yêu cầu vận chuyển

1. Vận chuyển vắc-xin từ kho bảo quản đến điểm tiêm chủng cần được thực hiện bằng các phương tiện đảm bảo nhiệt độ như xe lạnh, hòm lạnh, phích vắc-xin.
2. Tại điểm tiêm chủng, vắc-xin phải được bảo quản trong tủ lạnh, phích vắc-xin hoặc hòm lạnh từ khi bắt đầu tiêm chủng đến khi kết thúc.
3. Nếu cần lưu trữ vắc-xin, cần kiểm tra nhiệt độ bảo quản và ghi chép ít nhất 2 lần mỗi ngày. Đối với quá trình vận chuyển, bảo quản và sử dụng vắc-xin, cần sử dụng thiết bị theo dõi nhiệt độ và ghi chép đầy đủ thông tin.

Tiếp nhận

1. Nhân viên y tế phải kiểm tra tình trạng bảo quản và thông tin của vắc-xin khi tiếp nhận.
2. Vắc-xin phải được bảo quản riêng trong dây chuyền lạnh, không chung với các sản phẩm khác. Cần sắp xếp vắc-xin đúng vị trí để tránh tình trạng đông băng.
3. Khi làm việc với hộp, lọ vắc-xin, cần đảm bảo vệ sinh để tránh tình trạng nhiễm khuẩn.
4. Thực hiện việc theo dõi nhiệt độ dây chuyền lạnh bảo quản vắc-xin hàng ngày, và ghi vào bảng theo dõi ít nhất 2 lần mỗi ngày, vào buổi sáng và buổi chiều.
5. Đảm bảo có nhiệt kế và chỉ thị đông băng điện tử cho tủ lạnh, kho lạnh bảo quản vắc-xin tại các tuyến tỉnh, quận, huyện. Cũng cần có nhiệt kế cho tủ lạnh, hòm lạnh hoặc phích vắc-xin tại các tuyến xã, phường, thị trấn.

Bảo quản dung môi

Trong trường hợp dung môi không được đóng gói cùng vắc-xin, việc bảo quản dung môi cũng là một phần quan trọng của quá trình bảo quản vắc xin. Dung môi có thể được bảo quản ngoài thiết bị dây chuyền lạnh, tuy nhiên cần tuân thủ các yêu cầu và quy định của nhà sản xuất để đảm bảo chất lượng và hiệu quả. 

Dung môi cần được bảo quản ở nhiệt độ phòng, nhưng vẫn phải tuân thủ các yêu cầu cụ thể của nhà sản xuất. Đồng thời, dung môi không được để đông băng, để đảm bảo tính ổn định của chất.

Trước khi sử dụng dung môi để pha hồi chỉnh vắc-xin, cần đảm bảo dung môi đã được làm lạnh từ +2 độ C đến +8 độ C trong khoảng thời gian tối thiểu là 24 giờ. Việc này giúp đảm bảo dung môi đạt đủ nhiệt độ thích hợp để được sử dụng một cách hiệu quả trong quá trình pha hồi chỉnh vắc-xin. 

Bảo quản vắc xin trong buổi tiêm chủng

Trong quá trình tiêm chủng, việc bảo quản vắc-xin tiếp tục là một yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của vắc-xin. Dưới đây là một số hướng dẫn về cách bảo quản vắc xin trong buổi tiêm chủng: 

• Sử dụng phích vắc-xin, hòm lạnh hoặc tủ lạnh: Trong suốt buổi tiêm chủng, vắc-xin cần được bảo quản trong thiết bị dây chuyền lạnh như phích vắc-xin, hòm lạnh hoặc tủ lạnh. Đảm bảo rằng nhiệt độ bảo quản vắc xin trong thiết bị này luôn duy trì trong khoảng từ +2 độ C đến +8 độ C. 

• Lọ vắc-xin chưa mở: Những lọ vắc-xin chưa mở sau buổi tiêm chủng cần tiếp tục được bảo quản trong thiết bị dây chuyền lạnh theo cách đã quy định. Điều này đảm bảo rằng vắc-xin vẫn được bảo quản đúng cách và có thể sử dụng cho buổi tiêm chủng kế tiếp một cách an toàn. 

Kho lạnh bảo quản vắc xin là gì 

Trong việc bảo quản vắc xin, cả kho lạnh, hay còn gọi là buồng lạnh âm và buồng lạnh dương có dung tích bảo quản lớn (20 – 40m3) đóng vai trò quan trọng. Đây là những nơi được sử dụng để dự trữ và cung cấp vắc-xin cho các tỉnh và khu vực trong tuyến quốc gia.

Hiện nay, tủ lạnh chuyên dụng TCW3000 hoặc Haier được áp dụng rộng rãi để bảo quản vắc-xin trong quá trình tiêm chủng tại nhiều kho lạnh. Những tủ lạnh này đã được thiết kế để đảm bảo rằng nhiệt độ bảo quản luôn trong khoảng từ +2 độ C đến +8 độ C, thậm chí khi có tình huống mất điện. 

Để đảm bảo hiệu quả bảo quản vắc-xin, việc kiểm tra và bảo dưỡng thường xuyên cho tủ lạnh vắc-xin là cần thiết. Điều này bao gồm theo dõi tình trạng hoạt động, tuân thủ hướng dẫn bảo dưỡng từ nhà sản xuất và thực hiện sửa chữa hoặc thay thế khi cần, để đảm bảo rằng nhiệt độ bảo quản vắc-xin luôn được duy trì ổn định. Hướng dẫn sử dụng từ nhãn hoặc tờ hướng dẫn kèm theo vắc-xin cũng cần được tuân thủ. 

Ngoài ra, việc bảo dưỡng định kỳ và hiệu chuẩn thiết bị dây chuyền lạnh, cũng như thiết bị theo dõi nhiệt độ bảo quản vắc-xin, là một phần quan trọng trong việc đảm bảo sự an toàn và hiệu quả của quá trình bảo quản, vận chuyển và sử dụng vắc-xin. 

Tiêu chí kho lạnh đạt chuẩn bảo quản vắc xin 

Kho lạnh GSP (Good Storage Practice) là một hệ thống kho lạnh được thiết kế và điều hành theo các tiêu chuẩn về bảo quản vắc xin của Bộ Y tế. Các kho lạnh GSP phải tuân theo các quy định và tiêu chuẩn liên quan để đảm bảo an toàn và chất lượng của vắc-xin trong quá trình bảo quản và vận chuyển. 

Mỗi kho lạnh được xây dựng đạt chuẩn Quốc tế GSP, và bao gồm ba phần chính: Vỏ kho, Hệ thống lạnh và Hệ thống điều khiển và giám sát nhiệt độ. 

Vỏ kho (Panel):

Panel được sản xuất theo tiêu chuẩn chống cháy và chậm cháy đạt chuẩn B2 của châu Âu. Mặt ngoài của panel được làm bằng inox nhập khẩu, bên trong là lớp cách nhiệt. Điều này giúp đảm bảo khả năng cách nhiệt tốt và độ bền cao của kho lạnh. 

Hệ thống lạnh:

Hệ thống này gồm máy nén và dàn lạnh. Máy nén sử dụng công nghệ châu Âu, cùng với thiết bị lạnh (dàn lạnh) nhập khẩu từ Châu Âu. Hệ thống này đảm bảo rằng nhiệt độ trong kho lạnh luôn duy trì trong khoảng từ +2 độ C đến +8 độ C, điều kiện lý tưởng cho bảo quản vắc xin.  

Hệ thống điều khiển và giám sát nhiệt độ:

Hệ thống này có vai trò điều khiển và giám sát toàn bộ quá trình hoạt động của máy nén và dàn lạnh trong kho lạnh,hệ thống này bao gồm hệ thống điều khiển DIXELL và hệ thống giám sát nhiệt độ XWEB của Ý. Điều này giúp đảm bảo rằng nhiệt độ luôn được duy trì ổn định và an toàn. 

Hệ thống giám sát nhiệt độ cảnh báo khi nhiệt độ bảo quản vượt quá ngưỡng an toàn, được trang bị hệ thống giám sát nhiệt độ tại chỗ và trực tuyến. Hệ thống cảnh báo này gồm cảnh báo tại chỗ bằng tín hiệu còi và đèn, cảnh báo từ xa qua tin nhắn SMS và email đến người có trách nhiệm, đảm bảo việc giám sát liên tục 24/24. 

Đáng chú ý, mỗi kho lạnh GSP được trang bị hai nguồn điện, kèm máy phát điện công suất lớn với thời gian cấp điện dự trữ lên đến 72 giờ. Điều này đảm bảo rằng vắc-xin luôn được bảo quản trong điều kiện an toàn với nhiệt độ lý tưởng. 

Tổng kết 

Quy trình bảo quản vắc xin đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo tính hiệu quả và an toàn của các loại vắc-xin ở mức độ tối ưu. Việc tuân thủ quy trình bảo quản đúng cách không chỉ mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe cộng đồng mà còn ảnh hưởng đến môi trường xã hội, kinh tế quốc gia, tuân thủ đúng quy trình bảo quản vắc-xin theo các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế, và tuân thủ nghiêm ngặt theo hướng dẫn từ Bộ Y tế luôn được đặt lên hàng đầu, vì mục tiêu tạo ra một cộng đồng được bảo vệ bằng các loại vắc-xin an toàn và hiệu quả. 

Nguyễn Hoàng – Đơn vị cung cấp giải pháp cho thuê kho lạnh bảo quản vắc xin cho doanh nghiệp

Kho lạnh Nguyễn Hoàng chuyên cung cấp dịch vụ thiết kế và cho thuê hệ thống kho lạnh thực phẩm theo yêu cầu của từng khách hàng. Dịch vụ của họ không chỉ giúp giảm thiểu chi phí bảo trì, bảo hành và bảo dưỡng hệ thống kho lạnh, mà còn đảm bảo sự ổn định và liên tục của hoạt động trong kho lạnh.